Black Friday w dobie pandemii. Jak będą wyglądały tegoroczne wyprzedaże?

Black Friday zbliża się wielkimi krokami. W związku z pandemią koronawirusa, przypadające na 27 listopada święto promocji będzie ogromnym wyzwaniem zwłaszcza dla rynku e-commerce. Z obniżek przygotowanych przez sklepy internetowe ma skorzystać aż 3 na 4 Polaków.

Tradycyjnie piątek po Święcie Dziękczynienia jest czasem zakupowego szaleństwa w USA. Idea listopadowych wyprzedaży w tzw. Black Friday zdążyła już jednak oczarować cały świat. Z roku na rok zyskuje coraz większą popularność również w Polsce.

Ze względu na pandemię COVID-19, najbliższa odsłona święta promocji będzie inna niż poprzednie. Analizując historyczne dane oraz polskie i zagraniczne publikacje branżowe, można wysnuć pewne wnioski. Raport „Black Friday w dobie pandemii” szacuje wyniki tegorocznej edycji oraz przewiduje trendy na kolejne lata. Pomagają w tym eksperci ze świata marketingu i e-commerce, którzy zabrali głos.

Black Friday offline i online

Historia Black Friday sięga końca XIX w. Dla Amerykanów jest to symboliczny dzień otwarcia sezonu zakupów świątecznych. Najczęściej tłoczą się oni wtedy w kolejkach, polując na niepowtarzalne okazje w sklepach stacjonarnych. Według raportu McKinsey z 2018 r., do transakcji w sieci ogranicza się w Czarny Piątek tylko co ósmy mieszkaniec USA.

W innych krajach królują z kolei zniżki w Internecie. Jak pokazują dane PwC z 2019 r., w Wielkiej Brytanii aż 77% zakupów w ten dzień dokonywanych jest online. Podobnie w Niemczech – tylko co czwarty paragon pochodzi z wyprzedaży w sklepie stacjonarnym.

Nie inaczej jest w naszym kraju. Raport SMSAPI i SHOPER dowodzi, że tematem Black Friday najbardziej interesują się osoby kupujące głównie online. Co więcej, każda kolejna edycja tego święta poprawia rekordy sprzedaży, notowane przez polską branżę e-commerce. Czy uda się utrzymać wzrostowy trend w 2020 r.?

Największą popularnością cieszy się Black Friday i to na nim będziemy koncentrować swoje działania. Nie zmienia to faktu, że wykorzystamy również pozostałe możliwości. Obserwujemy duże zainteresowanie tego typu promocjami. Klienci wyraźnie na nie czekają, takie akcje są dla nich ważne, a przez to – są ważne także i dla nas, jako firmy. Nasze obniżki obejmą zarówno sklepy stacjonarne, jak i online, by w każdym kanale sprzedaży zapewnić konsumentom jak najszerszy dostęp do produktów w atrakcyjnych cenach.

Katarzyna Górka, Head of Affiliate w Eobuwie.pl

Trwa wyjątkowy rok – ograniczona możliwość korzystania z galerii handlowych będzie wyraźnie widoczna w wynikach sprzedaży sklepów internetowych. To tutaj przeniesie się większość ruchu związanego z Czarnym Piątkiem. Trzeba być na to dobrze przygotowanym.

Wojciech Topolewski, Członek Zarządu Dadelo S.A.

Pandemia przyspieszyła rozkwit e-commerce

Zamknięci w domach w związku z rozprzestrzenianiem się koronawirusa, klienci z całego świata skłonili się w stronę sklepów internetowych. Również ci, którzy wcześniej nie robili zakupów online. W samym kwietniu i maju br. Amerykanie wydali w sieci 153 mld dol. Oznaczało to ogromny, bo aż 51-proc. wzrost w stosunku do analogicznego okresu ub.r. E-sklepy nie zarobiły tam tak dużo nawet zeszłorocznym w listopadzie i grudniu, czyli najgorętszym, świątecznym okresie.

Pandemia przyspieszyła również rozkwit polskiej branży e-commerce. Jak podaje Senuto, od marca do października br. powstało 7691 nowych sklepów internetowych – to o 32% więcej niż w porównywalnym okresie ub.r. Tym samym cały rynek urósł o 15%. Równocześnie zwiększyła się liczba Polaków robiących zakupy w sieci. Zgodnie z danymi Zymetrii, już nawet 87% internautów kupuje online. Oznacza to wzrost o 11 p.p. w ujęciu rocznym.

Pandemia nie tylko zmieni, ale już zmienia krajobraz całego rynku e-commerce. Ogromny wzrost i gwałtowne przyspieszenie utwierdzają nas w tym, że idziemy w dobrym kierunku. Przewidujemy również, że nastąpi spopularyzowanie wprowadzonej przez nas formy stacjonarnych sklepów hybrydowych. Ten wyjątkowy koncept spotkał się z dużym zainteresowaniem klientów. Pokazał także, że sklepy pełnią dziś zupełnie inne funkcje. Są jak showroomy, które kreują wizerunek marki i umacniają jej pozycję w świadomości klientów.

Katarzyna Górka, Head of Affiliate w Eobuwie.pl

Bezpieczeństwo i wygoda związane z buszowaniem po e-sklepach mają szczególną wartość w kontekście aktualnych obostrzeń. W Polsce galerie handlowe pozostaną zamknięte co najmniej do 29 listopada. Pozostałym punktom sprzedaży nałożono limit klientów, mogących jednocześnie znajdować się wewnątrz. Wszystko to sprawia, że tegoroczna edycja Black Friday niemal w całości przeniesie się do sieci.

Jako że znaczenie kanałów online rosło w ostatnich latach, zagrożenie epidemiologiczne jedynie przyspieszyło ten proces, stając się okazją do zmiany modelu biznesowego i nawyków zakupowych. Eksperci przewidują więc, że popularność polowania na zniżki w Internecie utrzyma się, nawet gdy noszenie maseczek ochronnych przestanie być codziennością.

Pandemia ma ogromny wpływ na proces zakupowy oraz przyzwyczajenia się kupujących do nowych realiów. Ponadto, przez lockdown zmienia się średni wiek użytkownika dokonującego zakupy online i jego preferencje, potrzeby oraz kategorie produktów, na których nabycie się decyduje. Osoby, które wcześniej nie miały zaufania do sklepów online, uczą się kupować w Internecie. A po przejściu przez cały proces zakupowy, spora część z nich przekonuje się do tej formy i regularnie z niej korzysta. Nawet największe okazje, takie jak Black Friday, będą wyglądać inaczej niż rok temu. Wiemy już, że większość sklepów i galerii handlowych będzie zamknięta podczas największej wyprzedaży w roku.

Alina Lysychkina, Performance Media & Conversion Optimization Team Leader w Selsey

Jak będzie w tym roku?

Polacy pokochali amerykańskie święto promocji. Doskonale widać to na przykładzie danych statystycznych Alerabat.com. Liczba transakcji zawieranych w Black Friday na przestrzeni zaledwie trzech lat wzrosła niemal sześciokrotnie. W 2016 r., realizując 370 tys. pobranych kuponów, użytkownicy przeznaczyli na zakupy 3,7 mln zł. Dla porównania, w 2019 r. skorzystali w ten dzień z 754 tys. atrakcyjnych zniżek, zostawiając w sklepach internetowych niebagatelną kwotę 18 mln zł.

Jak udało się ustalić „Rzeczpospolitej”, w zeszłoroczny Czarny Piątek zakupy planowało zrobić 68% Polaków. Istnieje więc szansa, że 27 listopada wydadzą na wyprzedażach jeszcze więcej, ponownie bijąc rekord. W raporcie Deloitte czytamy bowiem, że w 2020 r. z przygotowanych zniżek skorzystać ma aż 74% rodaków. Zgodnie z trendem zaobserwowanym w badaniu Inquiry, nawet co piąta transakcja może zostać dokonana za pośrednictwem aplikacji mobilnej.

Optymistyczne prognozy pojawiają się również na amerykańskim rynku. Jak przewiduje eMarketer, w tegoroczny Black Friday sklepy internetowe zarobią tam przeszło 10 mld dol. – to aż o 40% więcej niż w ubiegłym roku. Podobną kwotę Amerykanie mają przeznaczyć na zakupy online w poniedziałek 30 listopada. Chodzi o tzw. Cyber Monday, czyli festiwal zniżek na elektronikę. Wyjątkowe promocje w ten dzień od kilku lat oferują także polskie sklepy ze sprzętem RTV.

Oczywiście Black Friday jest kluczowym dniem o zdecydowanie największych wolumenach sprzedaży, ale dla nas i naszych klientów ważny będzie cały Black Weekend, zaczynając już od czwartku, a kończąc na Cyber Monday. Nasze zeszłoroczne dane pokazują wyraźny skok liczby transakcji w tych dniach i spodziewamy się podobnej sytuacji w tym roku. Dlatego mocno aktywizujemy działania promocyjne w tym okresie.

Wojciech Kwiatkowski, Head of Client Development w Tradedoubler

Z roku na rok rośnie popularność Black Friday jako tradycyjnego rozpoczęcia sezonu zakupów świątecznych. Dla klientów jest to świetna okazja do nabycia produktów w dobrych cenach i widać, że zainteresowanie wyprzedażami ciągle rośnie. Z drugiej strony, dla sprzedawców to także dobra okazja na zwiększenie sprzedaży, ale wiąże się to również ze sporym wyzwaniem. Trzeba wcześniej przygotować się na rekordy odwiedzin strony www, sprzedaży, wysyłek i zamówień anulowanych.

Alina Lysychkina, Performance Media & Conversion Optimization Team Leader w Selsey

Kto i na co wyda najwięcej?

W Polsce z akcji rabatowych, przygotowanych z okazji Black Friday i Cyber Monday nieco częściej korzystają kobiety. Zgodnie z raportem PMR Market Experts, łowczyni promocji zwykle są przed 34. rokiem życia i mieszkają w miastach o ludności powyżej 500 tys. osób. Podobnie może być i w tym roku.

Polacy wydają w Czarny Piątek więcej niż w Cyfrowy Poniedziałek. Według danych KIR, w 2019 r. na zakupy online przeznaczali w te dni średnio 225 zł i 208 zł. Rok wcześniej wartości przeciętnych koszyków były odpowiednio o 16% i 23% niższe. Czy taka tendencja się utrzyma? Z jednej strony, w niepewnej sytuacji gospodarczej Polacy mogą być mniej skłonni do wydawania dużych sum. Z drugiej, atrakcyjne rabaty pomogą im oszczędzić na rzeczach, z których zakupem się wstrzymywali.

Na pewno olbrzymim wyzwaniem będzie przewidzenie skali zainteresowania konsumentów ofertami z okazji Black Friday w tym roku oraz odpowiednie przygotowanie logistyki i infrastruktury po stronie sklepów. Jest to bowiem wciąż spora niewiadoma – z jednej strony częściowy lockdown i nasilenie epidemii może bardzo mocno napędzić wzrosty e-commerce podczas tegorocznego Black Friday, ale z drugiej strony pojawia się pytanie, jakie będą nastroje konsumenckie i popyt w związku otoczeniem gospodarczym.

Wojciech Kwiatkowski, Head of Client Development w Tradedoubler

Co roku najbardziej atrakcyjne okazują się zniżki na odzież, obuwie i bieliznę. Takie promocje wskazuje ponad połowa (51%) badanych przez GfK. Sporym zainteresowaniem cieszy się także przeceniony sprzęt AGD oraz RTV. O rabatach na artykuły wyposażenia mieszkania wspomina 38% respondentów, a na elektronikę – 37% ankietowanych.

Według naszych danych największe i najszybciej rosnące w czasie pandemii branże w e-commerce to elektronika użytkowa, dom i wnętrze, sport, gaming, spożywka oraz sklepy specjalistyczne. Przełoży się to zapewne na popularność tych kategorii podczas Black Friday, może z wyjątkiem branży spożywczej, która ma inną specyfikę dokonywania zakupów.

Wojciech Kwiatkowski, Head of Client Development w Tradedoubler

Podczas najbliższej edycji Black Friday wielu Polaków może skłonić się w stronę lokalnych towarów. Jak dowiadujemy się z raportu Open Research, patriotyzm konsumencki jest w tym trudnym roku ważny dla aż 90% badanych. Aby uniknąć problemów logistycznych w związku z kumulacją zamówień, część sklepów internetowych rozciągnie promocje na cały tydzień lub nawet miesiąc. Podczas Black Week lub Black November każdy będzie mógł upolować wymarzone produkty w niższych cenach, rozkładając wydatki na dłuższy okres.